سامانه مودیان
اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و راه‌اندازی سامانه مودیان گام مهمی در شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی در کشور است. این سامانه به کسب‌وکارها کمک می‌کند صورتحساب‌ها را به صورت الکترونیکی ثبت و به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند و فرآیند رسیدگی مالیاتی ساده‌تر و سریع‌تر شود.
تعریف سامانه مودیان به زبان ساده
سامانه مودیان یک بستر الکترونیکی رسمی است که سازمان امور مالیاتی برای ثبت، نگهداری و کنترل صورتحساب‌های فروش و خرید ایجاد کرده است. هر مودی یک کارپوشه اختصاصی در این سامانه دارد که از طریق آن می‌تواند صورتحساب‌های خود را بصورت الکترونیک ارسال کند، استعلام وضعیت آنها را بگیرد و گزارش‌های مالیاتی خود را مشاهده نماید.
درواقع: سامانه مودیان واسط بین مودیان و سازمان امور مالیاتی است.
مودی چه کسی است؟
مودی به فرد یا شرکتی گفته می‌شود که مشمول پرداخت مالیات است و موظف است اطلاعات مالی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد و مالیات قانونی خود را پرداخت کند. مودی می‌تواند شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشد.
مشمولین سامانه مودیان در سال ۱۴۰۴
- اشخاص حقیقی
افرادی که میزان فروش سالانه آنها در سال ۱۴۰۴ از سقف ۱۴۴ میلیارد ریال (معادل ۱۴.۴ میلیارد تومان) بالاتر رود، موظف‌اند از دو دوره بعد صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی را آغاز کرده و آن را در سامانه ثبت کنند.
مثلا، اگر در تیرماه ۱۴۰۴ از این حد نصاب عبور کنید، از ابتدای دی همان سال صدور صورتحساب الکترونیکی الزامی است. - اشخاص حقوقی
تمام شرکت‌ها نیز در صورتی که فروش سالانه‌شان از ۱۴.۴ میلیارد تومان بیشتر شود، مکلف‌اند از دوره دوم پس از عبور از این سقف، صورتحساب الکترونیکی صادر کنند. - مشاغل خاص
برخی گروه‌ها بدون توجه به میزان فروش، از اول دی ۱۴۰۲ ملزم به استفاده از صورتحساب الکترونیکی شده‌اند، از جمله:
پزشکان و پیراپزشکان
داروسازان و داروخانه‌ها
عرضه‌کنندگان تجهیزات پزشکی دارای مجوز از وزارت بهداشت یا نظام پزشکی
وکلا و مشاوران حقوقی
حسابداران رسمی و فعالان خدمات حقوقی
گروه‌بندی مودیان
سامانه مودیان، مودیان را براساس حجم فعالیت، نوع کسب‌وکار و میزان فروش به سه گروه اصلی تقسیم کرده است تا وظایف، مهلت‌ها و تکالیف هر گروه مشخص باشد. این گروه‌بندی کمک می‌کند مودیان بدانند در چه دسته‌ای قرار دارند و چه اقداماتی لازم است انجام دهند.
مودیان مالیاتی به طور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
مؤدیان گروه اول
(صاحبان مشاغل کوچک):
این گروه شامل کسب‌وکارهای کوچک، اصناف و مشاغل خرد است.
ویژگی‌ها:
- حجم معاملات سالانه پایین، زیر 3 میلیارد تومان.
- معافیت‌های خاص یا تخفیف در برخی از موارد مالیاتی.
- الزام به ثبت و نگهداری اسناد ساده‌تر
- مثال: این گروه شامل کسب‌وکارهای کوچک و مشاغل خرد است که باید در سامانه مودیان ثبت‌نام کرده مانند مشاغل خدماتی مثل جوشکاری، برق‌کاری، مکانیکی و…
مؤدیان گروه دوم
(صاحبان مشاغل بزرگ):
مودیان این گروه شامل واحدهای تجاری متوسط هستند که حجم معاملات آنها کمتر از گروه اول است اما هنوز فعالیت اقتصادی چشم‌گیری دارند.
ویژگی‌ها:
- جمع فروش (یا درآمد) سالانه بین ۳ تا ۱۰ میلیارد تومان
- نیاز به ارائه گزارش‌های مالیاتی ساده‌تر نسبت به گروه اول.
- مثال: پزشکان، فروشندگان طلا و جواهر متوسط، مغازه‌داران بزرگ، فروشگاه‌های لوازم یدکی، مصالح ساختمانی، فعالان فریلنسری یا خدماتی با قراردادهای بالاتر از معمول
مؤدیان گروه سوم
(صاحبان مشاغل کوچک):
این گروه شامل کسب‌وکارهای کوچک، اصناف و مشاغل خرد است.
ویژگی‌ها:
- حجم معاملات سالانه پایین، زیر 3 میلیارد تومان.
- معافیت‌های خاص یا تخفیف در برخی از موارد مالیاتی.
- الزام به ثبت و نگهداری اسناد ساده‌تر
- مثال: این گروه شامل کسب‌وکارهای کوچک و مشاغل خرد است که باید در سامانه مودیان ثبت‌نام کرده مانند مشاغل خدماتی مثل جوشکاری، برق‌کاری، مکانیکی و…
نحوه ارسال صورتحساب از نرم‌افزار سامانه مودیان آنلاین فاکتور
اگر به‌تازگی کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده‌اید یا به‌عنوان مؤدی فعال موظف به استفاده از سامانه مؤدیان هستید، لازم است شیوه صحیح ارسال صورتحساب به این سامانه را بدانید.
صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی یکی از تعهدات اصلی هر مؤدی است و نباید پیچیدگی‌های فنی یا نرم‌افزاری مانعی در اجرای آن باشد.
برای ساده‌سازی این فرآیند، شرکت معتمد ابزارها و راهکارهایی طراحی کرده است که امکان ثبت و ارسال صورتحساب‌ها را در کمترین زمان فراهم می‌کند.
این راهکارها در قالب نرم افزار سامانه مودیان (سامانه تحت وب)، رابط API و اپلیکیشن ویژه اصناف ارائه می‌شوند. به این ترتیب حتی بدون دانش فنی خاص، تنها با چند کلیک می‌توانید صورتحساب‌ها را ارسال کنید.
در سامانه آنلاین فاکتور، فرآیند ارسال صورتحساب تنها در ۵ مرحله تعریف شده و راهنمای گام‌به‌گام آن در هر ابزار موجود است. این راهکارها طوری طراحی شده‌اند که از هر مکان و در هر زمان بتوانید با اطمینان و سرعت، صورتحساب‌های خود را ثبت و ارسال نمایید.
مهلت ارسال فاکتور فروش در سامانه مودیان
بر اساس دستورالعمل‌های فعلی، زمان ارسال صورتحساب الکترونیکی متناسب با شیوه انتخابی مؤدیان متفاوت است.
اگر ارسال از طریق شرکت‌های معتمد خدمات مالیاتی مانند شرکت معتمد مالیاتی آنلاین فاکتور انجام شود، مؤدیان حداکثر ۱۵ روز پس از تاریخ صدور فاکتور فرصت ثبت صورتحساب‌ها را خواهند داشت. اما در حالتی که صدور و ارسال صورتحساب به‌طور مستقیم و با استفاده از نرم‌افزارهای تأییدشده سازمان امور مالیاتی صورت گیرد، این بازه زمانی به ۱۲ روز کاهش می‌یابد. به همین دلیل انتخاب روش مناسب برای ارسال صورتحساب، می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بهتر زمان و کاهش فشار کاری مؤدیان ایفا کند.
آموزش ثبت نام در سامانه مودیان
در این مرحله، اطلاعات پایه‌ای شما وارد سامانه می‌شود تا کارپوشه ایجاد گردد. اطلاعات شامل:
- کد ملی یا شناسه ملی
- شماره تلفن همراه فعال
- ایمیل معتبر
پس از وارد کردن این اطلاعات، سامانه یک کد فعال‌سازی برای شماره تلفن همراه ارسال می‌کند. وارد کردن این کد، تأیید مالکیت شماره همراه را تضمین می‌کند و بدون آن مرحله بعد قابل انجام نیست.
پس از دریافت کد فعال‌سازی، با مراجعه به درگاه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی، وارد محیط کاربری شوید. کد ملی و رمز عبور خود را وارد کنید تا پنل کاربری ایجاد شده و دسترسی به بخش‌های ثبت اطلاعات و ارسال ارسال صورتحساب الکترونیک فراهم شود.
این مرحله امنیت حساب را تضمین می‌کند و برای جلوگیری از سوءاستفاده ضروری است. کد ارسالی به شماره تلفن را وارد کنید و در صورت عدم دریافت، گزینه «ارسال مجدد کد» موجود است. شماره همراه ثبت شده باید متعلق به خود مودی یا نماینده قانونی باشد.
اطلاعات وارد شده مانند نام، نام خانوادگی، شماره ملی و تاریخ تولد با اطلاعات ثبت شده در سازمان مالیاتی تطبیق داده می‌شود. اگر مغایرتی وجود داشته باشد، سامانه خطا می‌دهد و لازم است اصلاح شود. این مرحله تضمین می‌کند کارپوشه شما دقیق و رسمی باشد.
اطلاعات پایه شامل موارد زیر است:
- آدرس محل فعالیت یا دفتر
- شماره اقتصادی
- حوزه مالیاتی مربوطه
- شماره حساب بانکی
ثبت دقیق این اطلاعات اهمیت بالایی دارد، زیرا تمام تراکنش‌ها و ارسال صورتحساب الکترونیک بر اساس آنها انجام می‌شود.
برای اشخاص حقوقی یا شرکت‌ها، لازم است اطلاعات هویتی شرکا، درصد سهام و نقش هر فرد وارد شود. این مرحله اطمینان می‌دهد که مسئولیت مالیاتی و گزارش‌ها به درستی تخصیص داده شوند.
پس از تکمیل این مراحل، کارپوشه مودی فعال می‌شود و امکان استفاده از تمام خدمات سامانه از جمله ارسال فاکتور و پیگیری تراکنش‌ها فراهم می‌شود.
وظایف سامانه مودیان
- ثبت و نگهداری دقیق اطلاعات مالی مربوط به مؤدیان
- افزایش شفافیت در فرآیند صدور صورتحساب‌های الکترونیکی
- ارسال صورتحساب‌ها به‌صورت الکترونیک برای سازمان امور مالیاتی
- محاسبه و ثبت مالیات بر ارزش افزوده در معاملات
- تخصیص شناسه یکتای حافظه مالیاتی برای هر صورتحساب
- برقراری ارتباط میان فروشندگان و خریداران جهت تبادل داده‌های مالیاتی
- ارائه گزارش‌های مالیاتی جامع به مؤدیان
- فراهم‌کردن امکان استعلام اطلاعات پرونده‌های مالیاتی
- پیگیری وضعیت پرداخت مالیات توسط مؤدیان
- ارائه خدمات پشتیبانی برای رفع مشکلات ارسال اطلاعات مالیاتی
- ارتقای سطح شفافیت و کاهش موارد فرار مالیاتی
- ایجاد تعامل سازنده و کارآمد میان مؤدیان و سازمان امور مالیاتی
قانون پایانه فروشگاهی و وظایف مودیان مالیاتی
قانون پایانه فروشگاهی یعنی مؤدیان علاوه بر ثبت‌نام در سامانه مالیاتی، موظف‌اند صورتحساب‌های خود را به‌صورت الکترونیکی صادر کنند. این کار می‌تواند از طریق هر نوع نرم‌افزار یا سخت‌افزاری انجام شود؛ از جمله رایانه، دستگاه کارتخوان (POS)، تلفن همراه یا هر وسیله دیگری که به شبکه پرداخت الکترونیکی متصل باشد.
مزایای عضویت در سامانه مودیان
عضویت در سامانه مودیان برای مودیان مالیاتی، باعث ساده‌تر شدن فرآیندهای مالیاتی و افزایش شفافیت تراکنش‌ها می‌شود. مهم‌ترین مزایای عضویت در این سامانه عبارتند از:
- دسترسی به گزارش‌های مالی دقیق:
تمامی تراکنش‌ها و فاکتورها در سامانه ثبت می‌شوند و امکان مشاهده و دریافت گزارش‌های دوره‌ای مالیاتی فراهم است. این کار امکان بررسی دقیق و تطبیق با حسابداری داخلی را می‌دهد. - سهولت در ارسال فاکتورها:
ثبت و ارسال ارسال صورتحساب الکترونیک به صورت الکترونیکی انجام می‌شود و نیاز به مراجعات حضوری کاهش می‌یابد. - کاهش خطاهای مالیاتی:
استفاده از نرم‌افزارهایی مانند آنلاین فاکتور همراه با انتخاب معتمد مالیاتی معتبر، ریسک اشتباه در ارسال اطلاعات را کاهش می‌دهد و از ایجاد مغایرت جلوگیری می‌کند. - شفافیت و امنیت تراکنش‌ها:
تمامی فاکتورها و تراکنش‌ها به صورت آنلاین ثبت شده و امکان پیگیری و تأیید صحت اطلاعات برای مودیان و سازمان فراهم است. - صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها:
با عضویت در سامانه، نیاز به مراجعه حضوری برای ثبت فاکتورها و گزارش‌های مالی کاهش می‌یابد، در نتیجه زمان و هزینه مودی صرفه‌جویی می‌شود. - ارتقای اعتماد تجاری:
ثبت فاکتورهای رسمی و شفاف، موجب افزایش اعتماد مشتریان و شرکای تجاری می‌شود و اعتبار کسب‌وکار را بالا می‌برد.
عواقب عدم عضویت در سامانه مودیان
عدم عضویت یا ثبت نام ناقص در سامانه مودیان می‌تواند پیامدهای جدی برای مودیان مالیاتی داشته باشد. اصلی‌ترین پیامدها به شرح زیر هستند:
- جرایم مالیاتی:
مودیانی که در سامانه ثبت‌نام نکرده‌اند یا فاکتورها را ارسال نمی‌کنند، مشمول جریمه‌های مالیاتی می‌شوند. این جرایم می‌تواند شامل درصدی از فروش یا مبلغ ثابت باشد. - مشکلات قانونی:
عدم عضویت مغایر با قوانین پایانه فروشگاهی و مقررات مالیاتی است و ممکن است موجب مسدود شدن فعالیت‌های تجاری شود. - محدودیت در استفاده از خدمات بانکی و مالی:
بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی برای انجام تراکنش‌های رسمی، استعلام و بررسی سوابق مالی، ثبت اطلاعات در سامانه مودیان را الزامی می‌دانند. - عدم شفافیت تراکنش‌ها:
فاکتورهای ثبت نشده باعث می‌شوند اطلاعات مالی کسب‌وکار شفاف نباشد و امکان پیگیری و گزارش‌دهی دقیق کاهش یابد. - از دست دادن مزایای سامانه:
مودیانی که ثبت نام نکرده‌اند، امکان بهره‌مندی از گزارش‌های دقیق، پیگیری تراکنش‌ها، سهولت در ارسال فاکتور و پشتیبانی سامانه را از دست می‌دهند. - ریسک افزایش اختلافات با مشتریان و سازمان مالیاتی:
نبود فاکتور رسمی و عدم ثبت اطلاعات موجب بروز اختلاف در محاسبه مالیات و مشکلات در تعامل با مشتریان می‌شود.
اهداف سامانه مودیان
۱. ارتقای شفافیت مالیاتی
با فراگیر شدن استفاده از سامانه، دولت به‌تدریج به اطلاعات مالی مؤدیان دسترسی دقیق‌تری خواهد داشت. این موضوع علاوه بر به‌روزرسانی مداوم داده‌ها، امکان ردیابی تراکنش‌ها را فراهم کرده و زمینه کاهش تقلب و فساد مالیاتی را ایجاد می‌کند.
۲. ساده‌سازی فرآیندهای مالیاتی
سامانه مؤدیان با حذف بخش زیادی از بروکراسی اداری، سرعت ثبت و پیگیری اطلاعات را بالا می‌برد. در نتیجه مؤدیان بدون نیاز به مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی، می‌توانند تعهدات قانونی خود را سریع‌تر انجام دهند.
۳. بهبود مدیریت مالی مؤدیان
دیجیتالی شدن این فرآیند باعث حذف کامل اسناد و دفاتر کاغذی و همچنین ارسال دستی اطلاعات می‌شود. مؤدیان با دسترسی آنلاین به پرونده و داده‌های مالیاتی خود، می‌توانند برای پرداخت مالیات‌ها برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشند و از ایجاد بدهی‌های ناخواسته جلوگیری کنند.
روش کار سامانه مودیان
سامانه مودیان به گونه‌ای طراحی شده است که مودیان بتوانند به راحتی تراکنش‌ها و فاکتورها را ثبت، ارسال و پیگیری کنند. در ادامه روش کار این سامانه را توضیح می‌دهیم:
- ورود به سامانه:
مودی پس از ثبت نام، با کد ملی و رمز عبور وارد پنل کاربری می‌شود. ورود به سامانه، دسترسی به تمام بخش‌ها را فراهم می‌کند. - ثبت اطلاعات پایه:
اطلاعات هویتی، شماره اقتصادی، آدرس محل فعالیت و شماره حساب بانکی وارد می‌شود. این اطلاعات به عنوان مبنای ثبت فاکتورها و تراکنش‌ها استفاده می‌شود. - صدور فاکتور فروش:
مودی با استفاده از آنلاین فاکتور یا نرم‌افزار متصل به سامانه، فاکتورهای فروش را صادر می‌کند. فاکتورها به صورت الکترونیکی و مطابق استانداردهای سامانه ثبت می‌شوند. - ارسال فاکتورها به سامانه:
پس از صدور، فاکتورها به سامانه ارسال می‌شوند. این مرحله تضمین می‌کند که اطلاعات مالی رسمی و قابل پیگیری باشد. - بررسی و تأیید اطلاعات:
سامانه اطلاعات ارسال شده را بررسی می‌کند و در صورت وجود خطا، پیام هشدار صادر می‌شود. مودی باید خطاها را اصلاح کرده و دوباره ارسال کند. - دریافت گزارش‌های دوره‌ای:
مودی می‌تواند گزارش‌های دوره‌ای شامل فاکتورهای صادر شده، تراکنش‌های ثبت شده و وضعیت مالیاتی را دریافت کند. این گزارش‌ها برای مدیریت مالی و تطبیق حسابداری داخلی اهمیت دارند. - نظارت و پیگیری:
مودی می‌تواند تمام فاکتورها و تراکنش‌ها را به صورت آنلاین پیگیری کند و در صورت نیاز به اصلاح یا پیگیری، اقدامات لازم را انجام دهد.
نکته مهم: کمک گرفتن از معتمد مالیاتی معتبر باعث می‌شود فرآیندها بدون خطا و مطابق با قوانین انجام شوند و از بروز جرایم مالیاتی جلوگیری شود.
لیست خطاهای سامانه مودیان
هنگام استفاده از سامانه مودیان و ارسال ارسال صورتحساب الکترونیک، ممکن است با برخی خطاهای رایج مواجه شوید. شناسایی سریع علت و راه حل این خطاها، باعث تسریع فرآیند و جلوگیری از جریمه‌های مالیاتی می‌شود.
| کد خطا | پیام خطا | علت | راه حل |
| 041111 | اطلاعات هویتی نادرست است | مغایرت اطلاعات ثبت شده با سامانه مالیاتی | اطلاعات هویتی را بررسی و اصلاح کنید |
| 041333 | فاکتور قابل ثبت نیست | فاکتور دارای اطلاعات ناقص یا نادرست است | اطلاعات فاکتور را کامل و مطابق استاندارد وارد کنید |
| 041222 | شماره اقتصادی معتبر نیست | شماره اقتصادی وارد شده ثبت نشده یا فعال نیست | صحت شماره اقتصادی را بررسی و در صورت نیاز اصلاح کنید |
| 041444 | تاریخ فاکتور نامعتبر است | تاریخ صادر شده خارج از محدوده مجاز یا آینده است | تاریخ فاکتور را به روز و صحیح وارد کنید |
| 041555 | ارتباط با نرم‌افزار واسط برقرار نشد | مشکل در اتصال به معتمد مالیاتی | اتصال اینترنت و تنظیمات نرم‌افزار را بررسی کنید و مجدد تلاش نمایید |
| 041666 | تکراری بودن فاکتور | فاکتور مشابه قبلا ثبت شده است | از شماره فاکتور یکتا استفاده کنید و دوباره ارسال نمایید |
| 041777 | شماره حساب نامعتبر است | شماره حساب بانکی ثبت شده صحیح نیست | شماره حساب را بررسی و اصلاح نمایید |
آدرس و شماره تلفن سازمان امورمالیاتی
در صورتی که نیاز به ارتباط با سامانه مودیان و پشتیبانی سازمان امور مالیاتی شهر خود هستید٬ می‌توانید با شماره عمومی مربوط به سازمان امور مالیاتی 1526 تماس بگیرید.
همچنین می توانید لیست مشمولین ارسال صورتحساب الکترونیکی به سمانه مودیان مشاهده کنید.
سامانه‌ای رسمی برای ثبت و ارسال ارسال صورتحساب الکترونیک است که تراکنش‌های مالیاتی را شفاف می‌کند و فرآیند مالیاتی را ساده می‌سازد.
مودی شخص یا شرکتی است که موظف به ثبت اطلاعات پایه، صدور فاکتور و همکاری با معتمد مالیاتی معتبر است تا قوانین مالیاتی را رعایت کند.
مراحل شامل پیش ثبت نام، ورود به درگاه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی، تایید شماره تلفن، اطلاعات هویتی و ثبت اطلاعات پایه و اعضا/شرکا است.
عضویت باعث شفافیت تراکنش‌ها، کاهش خطاهای مالیاتی، سهولت در ارسال فاکتور و بهره‌مندی از امکانات آنلاین فاکتور و معتمد مالیاتی معتبر می‌شود.
عدم عضویت منجر به جریمه‌های مالیاتی، مشکلات قانونی، محدودیت در تراکنش بانکی و از دست دادن مزایای سامانه می‌شود